با افتخار سومین دوره مدرسه بین‌المللی خداباوری شریف آغاز شده است. سفر ما با اولین رویداد در سپتامبر 2021 آغاز شد که به موضوعات: مفاهیم و استدلال‌های مرتبط با خداباوری و بی‌خدایی پرداخت. دومین دوره، در سال 2022 بر موضوع “انسان” تمرکز داشت و به بحث‌هایی مانند مسئله ذهن-بدن، مسئله شر، و اراده آزاد پرداخت. حال، دوره سوم ما بر محور “طبیعت”، و موضوعات انواع طبیعی، قوانین طبیعت و غایت‌شناسی تمرکز دارد. به طور خلاصه، سه سال اول مدرسه ما به بررسی سه حوزه متمایز یعنی “خدا، انسان و طبیعت” اختصاص یافت.

برای سه سال آینده، قصد داریم بر موضوع “عقلانیت” و به خصوص در زمینه علم و عقلانیت علمی در رابطه با رویکردهای خداباورانه و بی‌خدایی، تمرکز کنیم. در حال حاضر، فیزیک، زیست‌شناسی و علوم شناختی به عنوان محورهای اصلی برای بحث‌های فلسفی و الهی مطرح هستند. ما از نظرات، پیشنهادات و انتقادات شما  در این زمینه قدردانی می‌کنیم و تلاش می‌کنیم فعالیت خود را در این حوزه‌ها بهبود و توسعه دهیم .

ممکن است ذکر این نکته نیز ارزشمند باشد که هدف اصلی ما در این سری بحث‌های نظری و فلسفی، فراتر از گفتگوی محض فلسفی است. اگر هدف ما صرفا پرداختن به فلسفه بود، باید بر روی تولید مقالات علمی و آثار دانشگاهی تمرکز می‌کردیم. اگرچه هدف من تقلیل اهمیت اشتراک‌گذاری ایده‌ها، ترویج همکاری‌های بین‌المللی و شرکت در همکاری‌های علمی نیست، با این حال، من تمایل دارم بر این نکته تاکید کنم که هدف‌های فوق، همگی تابع هنر گوش دادن، فضیلت گفتگو و ارزش یادگیری است؛ و در ورای آن‌، هدیه منحصر به فرد خدا به بشر، یعنی تفکر آزاد و آزادی اندیشه قرار دارد. بنابراین من فکر می‌کنم که اگر فلسفه ورزی یا استدلال کردن و به رخ کشیدن آن، منجر به افزایش آزادی تفکر یا بهبود روحیه تساهل و کثرت‌گرایی نشود، اجازه دهید آن را به عنوان یک کسب‌وکار، به عنوان یک شغل، به عنوان یک حرفه و یا حتی سرگرمی در نظر بگیریم.

در نهایت، اجازه دهید امروز یک سوال اضافه کنم. در کجا شاهد هستیم که تاریخچه و میراث غنی فلسفی در مقابله با چالش‌های پیوسته‌ای که انسان‌ها با آن روبرو هستند تأثیر ملموس داشته است؟ (علیرغم تاریخچه گسترده و کتاب، مقاله، و تامین مالی قابل توجه و یک جامعه دانشگاهی شکوفا). متأسفانه، به نظر می‌رسد شواهد قابل توجهی درباره اینکه فلسفه چگونه می‌تواند به صورت اجتماعی مؤثر باشد، وجود ندارد.

با وجود دانش و بینش عمیقی که از پس قرن‌ها  گفتگوی فلسفی وجود دارد، این سؤال همچنان پابرجا است: « تأثیر قابل ملاحظه‌ فلسفه در افزایش و کاهش  فشار چنین بحران‌هایی (بحران‌های اجتماعی) کجاست؟ من به خوبی از پاسخ‌های سطحی که این دغدغه‌ها را نادیده می‌گیرند آگاه هستم، و اینکه اغلب، فیلسوفان را به حوزه‌ای از تفکر نسبت می‌دهند که ظاهراً مسائل دنیای واقعی را نادیده می‌گیرند. در حالی که این دیدگاه ممکن است تا حدی معتبر باشد، بیایید آن را به عنوان «کسب و کار فلسفی» بپذیریم – و حتی نوعی انحراف که اغلب از اهداف اولیه فلسفه، فاصله دارد.

و در آخر قدردانی می‌کنم از بسیاری افراد که به این رویداد کمک کرده‌اند. شما شرکت‌کنندگان، مهربانی و حمایت خود را نشان داده‌اید که به شدت سپاسگزاریم. همچنین  به طور ویژه‌ای به استادان برجسته بابت پذیرش و حضور گرم در این رویدادها، مدیون هستم. تشکر صمیمانه‌ای دارم از همکاران دبیرخانه، سمیه رسولی (ارشد تیم)، محمدرضا رضایی، احمد بختیاری و سجاد سجودی. همچنین می‌خواهم از مؤسسه حامی بابت حمایت ارزشمندشان تشکر کنم.

سید حسن حسینی